I. KHÁI QUÁT VỀ LỄ BỔ NHIỆM TRỤ TRÌ
Bổ nhiệm trụ trì, nói chính xác là công bố quyết định bổ nhiệm (vị nào) trụ trì chùa (gì đó), đây là một lễ hành chính quan trọng trong Phật giáo, thường có sự chứng minh và tham dự của đông đảo chư tôn đức Tăng Ni, lãnh đạo các cấp chính quyền và đông đảo bà con Phật tử.
Lễ bổ nhiệm tuy quan trọng nhưng cũng xoay quanh mấy việc chính, đó là tuyên đọc quyết định, trao quyết định và lời phát nguyện của đương sự khi tiếp nhận quyết định đó.
II. KHUNG CHƯƠNG TRÌNH ĐỀ XUẤT
Dưới đây là khung chương trình đề xuất cho lễ bổ nhiệm trụ trì với khoảng 1.000 người tham dự.
- Ổn định đạo tràng
- Văn nghệ chào mừng
- Niệm Phật cầu gia bị
- Phút tưởng niệm (hoặc chào Quốc kỳ – Đạo kỳ)
- Tuyên bố lý do
- Thông qua chương trình
- Giới thiệu thành phần tham dự
- Dâng hoa cúng dường
- Đọc Quyết định Bổ nhiệm trụ trì
- Trao Quyết định Bổ nhiệm trụ trì
- Tặng hoa và quà chúc mừng
- Phát nguyện của tân Trụ trì.
- Huấn từ của Bổn sư
- Phát biểu của đại diện chính quyền
- Đạo từ của Hòa thượng chứng minh
- Cảm tạ của Ban tổ chức
- Hồi hướng
III. PHẦN DẪN CHƯƠNG TRÌNH MẪU
Dưới đây là phần dẫn mẫu, tại lễ Bổ nhiệm trụ trì chùa Đông Yên, TP. Tam Kỳ, Quảng Nam.
1. Ổn định Đạo tràng
Nam mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Vào giờ phút này, hội trường đã trang nghiêm thanh tịnh. Ban Cung nghinh, Ban Chung cổ xin sẵn sàng đứng vào các vị trí, để Ban tổ chức tác bạch thỉnh sư.
(Tác bạch xong, chư Tăng Niệm Phật xong)
Chư tôn Hòa thượng chứng minh đã từ bi hứa khả bằng cách mặc nhiên niệm Phật. Cử chuông trống Bát nhã cung nghỉ chư tôn đức Tăng Ni, cung đón quý vị quan khách lãnh đạo chính quyền.
Ở nơi bàn chứng minh thứ nhất, chúng con xin cung thỉnh chư tôn Hòa thượng chứng minh.
Cung thỉnh chư Tăng an tọa phía dãy bàn phía bên trái, chư Ni phía bên phải hội trường từ dưới nhìn lên.
2. Văn nghệ chào mừng
Để cho chương trình sáng nay thêm thần thi vị và vui tươi, xin kính mời chư tôn đức cùng toàn thể quý liệt vị cùng thưởng lãm chương trình văn nghệ chào mừng
3. Niệm Phật cầu gia hộ
Kính bạch chư tôn đức chứng minh, kính thưa liệt quý vị. Bây giờ là chương trình chính thức lễ Bổ nhiệm trụ trì sáng hôm nay.
Trước tiên, xin cung thỉnh chư tôn đức Tăng Ni cùng toàn thể quý liệt vị đồng khởi thân, niệm Phật cầu gia hộ. Cung thỉnh Hòa thượng chứng minh khởi xướng niệm Phật.
4. Phút mặc niệm (hoặc cử Quốc ca, Đạo ca)
Công ai đổ xuống đất này, cho đời tươi mát, Đạo vàng lan xa.
Để tưởng niệm Tứ trọng ân, lịch đại tổ sư truyền thừa, tưởng nhớ bao thế hệ tiền bối hữu công, các anh hùng chiến sĩ, các thánh tử đạo. Trong giờ phút linh thiêng và đầm ấm này, trong khung cảnh trang nghiêm và thanh tịnh, mười phương chư Phật đang hiện tọa đạo tràng, hồn thiên sông núi cũng hội tụ về đây.
Xin cung thỉnh chư tôn đức Tăng Ni và toàn thể chúng hội cùng dành một phút tưởng niệm. Phút tưởng niệm bắt đầu…. (Phát nhạc thiền, 15 giây)
Phút tưởng niệm đã qua. Cung thỉnh chư tôn đức Tăng Ni và liệt quý vị an tọa.
5. Tuyên bố lý do
Nam mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật,
Ngưỡng bạch chư tôn hòa thượng, chư thượng tọa, đại đức Tăng Ni,
Kính thưa đồng bào Phật tử, kính thưa quý liệt vị,
Từng nghe rằng:
Mái chùa hồn nước hồn non
Hồn dân tộc Việt chon von mái chùa
Nước non thuận gió hòa mưa
Dân an nước thịnh mái chùa thêm xinh
Em ơi biết mấy là tình
Đi đâu ta cũng đinh ninh nhớ chùa.
Phật giáo từ khi du nhập vào mảnh đất Việt Nam thân thương này, đã cùng gắn bó với bao thăng trầm thịnh suy của dân tộc Việt Nam, đập cùng nhịp đập của con tim Việt Nam. Hơn 2000 năm lịch sử, Phật giáo đã từng hưng thịnh và suy vong theo tổ quốc. Điều đó đã khẳng định rằng: Phật giáo là dân tộc, dân tộc là Phật giáo.
Quê tôi có gió bốn mùa
Có trăng giữa tháng có chùa quanh năm
Chuông hôm gió sớm trăng rằm
Chỉ thanh đạm thế âm thầm thế thôi
Mai này tôi bỏ quê tôi
Bỏ trăng bỏ gió chao ôi bỏ chùa.
Quả là,
Mái chùa che chở hồn dân tộc
Nếp sống muôn đời của tổ tông.
Vâng, mái chùa là hồn của dân tộc, là nếp sống trong sáng, lành mạnh, mang đậm bản sắc văn hóa của người con đất Việt, bởi vậy mà cho dù đi đâu, ở đâu, làm gì và lúc nào thì người dân Việt cũng không bao giờ quên được cái hồn thiêng tinh túy ấy.
Ngưỡng bạch chư tôn đức, kính thưa liệt quý vị, suốt bao thế hệ, chúng con là những người dân của ba miền đất nước, vì bát cơm manh áo, quê cha đành bỏ, đất mẹ ngậm quên, chọn đất nầy làm nơi lập nghiệp. Đất màu là gạo, rừng xanh là nhà. Cảnh cơ hàn chưa hết, phận khốn khó đeo mang, song lòng chúng con lúc nào cũng nhớ đạo cha ông, và chùa Đông Yên cũng được lập lên từ đấy.
Ngày tháng lần trôi, bao năm trôi qua, Phật tử nơi đây không người hướng dẫn tu học, như rắn không đấu, như con thơ thiếu mẹ. Lòng thiết tha cầu nguyện, ước mong có được minh sư dẫn dắt. Cảm lòng chư Phật, động đến Long Thiên, cuối cùng chúng con cũng tìm được vị minh sư của mình.
Hôm nay ngày 19 tháng 2 năm Mậu Tý (nhằm ngày 26 tháng 3 năm 2017), toàn thể Phật tử chùa Đông Yên long trọng tổ chức lễ Bổ nhiệm Đại đức Thích Nhuận Bình chính đức đảm nhận cương vị trụ trì chùa Đông Yên để đánh dấu một cột mốc lịch sử thiêng liêng của tín đồ Phật tử nơi đây.
Đó cũng là lý do của buổi lễ hôm nay.
6. Thông qua chương trình
Cho phép chúng con được thông qua chương trình lễ sáng hôm nay:
7. Giới thiệu thành phần tham dự
Ngưỡng bạch chư tôn đức, kính thưa liệt quý vị,
Về chứng minh và tham dự buổi lễ hôm nay, về phía chư Tăng, trên bàn chứng minh thứ nhất, thay mặt Ban Tổ chức, chúng con xin cung kính đảnh lễ và giới thiệu…
8. Dâng hoa
Ngưỡng bạch chư tôn đức Tăng Ni, kính thưa quý quan khách và liệt quý vị,
Hương của các loài hoa, không bay ngược chiều gió
Hương của người đức hạnh, ngược gió khắp muôn phương.
Để tỏ bày niềm cung kính vô biên với Phật, Pháp, Tăng, ba viên ngọc quý của thế gian, các em thiếu nữ trong đoàn dâng hoa sẽ dâng lên chư tôn đức những lẵng hoa tươi thắm để tỏ bày niềm tôn kính vô viên với những bậc thầy cao cả thông qua tiết mục múa Dâng hoa.
Tiết mục múa Dâng hoa xin phép được bắt đầu.
9. Tuyên đọc quyết định Bổ nhiệm Trụ trì
Và bây giờ là giây phút vô cùng linh thiêng và quan trọng, chúng ta sẽ được lắng nghe quyết định Bổ nhiệm trụ trì từ thường trực BTS GHPGVN tỉnh Quảng Nam.
Chúng con thành kính cung thỉnh… Thay lời Ban Trị sự đọc quyết định Bổ nhiệm trụ trì.
10. Trao Quyết định Bổ nhiệm Trụ trì
Từ nay trọng trách trên vai
Tuyên dương Phật pháp thế gian thấm nhuần
Đạo đời kết hợp nhân duyên
Độ người đau khổ về miền lạc an.
Sau lời tuyên đọc quyết định bổ nhiệm, là trao quyết định bổ nhiệm trụ trì, trao trọng trách Trụ Pháp vương gia trì Như Lai tạng lên một vị Tăng đang dang tay hứng trọn nguyện lành.
Chúng con thành kính cung thinh Hòa thượng… … trao Quyết định Bổ nhiệm trụ trì.
Vâng, tất cả chúng ta hãy cùng nhau dâng cao một tràng vỗ tay thật lớn để chúc mừng cho sự kiện trọng đại này.
11. Tặng hoa và quà
Kính bạch chư tôn đức, kính thưa quý liệt vị.
Trong buổi lễ hôm nay, ban tổ chức đã nhận được rất nhiều hoa, và và lời chúc mừng nhân sự kiện trọng đại này. Chúng tôi xin kính mời đại diện các tổ chức cá nhân tiến lên nơi vị trí danh dự để trao tặng hoa và quà chúc mừng đến Đại đức tân trụ trì:
12. Phát nguyện trụ trì
Thưa quý vị, đây là giờ phút rất xúc động, chúng ta sẽ cùng nhau lắng nghe tâm tư, ước nguyện và cảm xúc của thấy tân trụ trì.
Xin kính mời Đại đức Thích Nhuận Bình cùng các môn đệ của mình, đại diện Ban Hộ tự, Ban Hộ trì Tam bảo đồng đối trước chư tôn đức chứng minh và toàn thể chúng hội, dâng lời phát nguyện trụ trì.
Xin kính mời Đại đức.
13. Huấn từ của Hòa thượng Bổn sư
Ơn giáo dưỡng một đời nên huệ mạng
Nghĩa ơn sư muôn kiếp khó đáp đền.
Từ những ngày đầu thế phát xuất gia, tác thành giới thân huệ mạng cho Thấy, hướng Thấy đến con đường cao rộng, xa thì hướng đến làm Phật làm Thánh, gắn thì mong mỏi thành chân nhân hiến trí, hòa thượng ân sư luôn sớm la tối nhắc, luôn ngày dắt đêm dìu. Những mong cho học trò mình trưởng thành khôn lớn, lợi đạo ích đời.
Trong giây phút linh thiêng xúc động này, Đại đức Nhuận Bình sẽ được lắng nghe những lời giáo huấn từ Hòa thượng ân sư.
Chúng con xin đảnh lễ cung thỉnh Hòa thượng
Lời dạy của Hòa thượng như ánh đuốc sáng giữa đêm đen, như lò sưởi ấm giữa đêm đông giá rét. Chúng con cảm thấy ấm lòng và vững tin hơn trên con đường tu học và hành đạo. Chúng con nguyện y giáo phụng hành và đầu thành đảnh lễ tam bái.
14. Phát biểu của lãnh đạo chính quyền
Kính bạch chư tôn đức, kính thưa quý liệt vị.
Đạo và đời tuy hai mà một, sống an lành hạnh phúc bền lâu.
Suốt bao năm nay, từ khi thầy Nhuận Bình về đây chăm lo Phật sự, đã được nhân dân yêu thương, chính quyền hỗ trợ về mọi mặt, tạo những điều kiện tốt nhất cho các công tác Phật sự của chùa. Và bắt đầu từ hôm nay, khi đã chính thức đảm nhận cương vị trụ trì, sự gắn bó này sẽ càng mật thiết hơn, càng chặt chẽ hơn để cùng với Đảng, Nhà nước xây dựng tốt đời sống bình an, hạnh phúc cho nhân dân bá tánh.
Trong buổi lễ trọng đại này, chúng tôi xin được trân trọng kính mời Ông… – Chủ tịch UBND phường Hòa Thuận, sẽ thay lời cho chính quyền các cấp, có đôi lời phát biểu.
Xin trân trọng kính mời ông.
Vâng, rất chân thành và thẳng thắn, xin cảm ơn lời phát biểu đầy thiện cảm và hết sức chân tình của Ông… rất mong sự giúp đỡ của các cấp về mọi phương diện để cho thấy tân trụ trì có đầy đủ thuận duyên trên bước đường phục vụ đạo pháp và xã hội.
15. Đạo từ của Hòa thượng chứng minh
Sau lời phát biểu của quý cấp chính quyền là đạo từ của Hòa thượng chứng minh.
Chúng con đê đầu đảnh lễ thành kính cung thỉnh Hòa thượng… ban đạo từ.
Ban đạo từ xong, đáp lời Ngài:
Lời vàng Ngài sẽ thốt ra
Đó là thước ngọc cho ta hành trì
Lắng lòng trong sạch con ghi
Cúi xin được tắm vô vi pháp mầu…
Lời dạy từ kinh nghiệm, phát xuất từ tình thương và tuệ giác vô biên của Hòa thượng sẽ là kim chỉ nam, là điểm tựa cho chúng con trên bước đường “Tác Như Lai xứ, hành Như Lai sự. Chúng con xin y giáo phụng hành và đầu thành đảnh lễ tam bái.
16. Lời cảm tạ của Ban Tổ chức
Trước khi buổi lễ được khép lại, xin trân trọng kính mời…. Thay mặt Ban tổ chức lên đọc lời cảm tạ.
Cảm tạ của Ban tổ chức.
Nam mô Bổn sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Kính bạch chư tôn đức Tăng Ni,
Kính thưa quý Phật tử,
Vậy là, đại lễ Bổ nhiệm trụ trì chùa Đông Yên, TP. Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam đến nay đã thành tựu viên mãn.
Chúng con, xin thay mặt Ban tổ chức, thành tâm đảnh lễ cảm tạ chư tôn đức Tăng Ni đã đáp lời thỉnh cầu của chứng con, chấn tích quang lâm, chứng minh tham dự lễ.
Nguyện cầu Tam bảo gia hộ, sáng soi, quý ngài pháp thể khinh an, tuệ đăng thường chiếu, Phật sự viên thành.
Chúng tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Quý vị Phật tử trong các chi hội đạo tràng, cũng như toàn thể quý Phật tử xa gần cùng đóng góp tâm lực, trí lực và vật lực cũng như đã trở về tham dự lễ tối hôm nay.
Trong lúc tổ chức, cung đón và diễn ra lễ, không sao tránh khỏi những thiếu sót, kính xin quý ngài, xin quý Phật tử từ bi hoan hỷ cho.
Cầu chúc quý vị thân khỏe tâm an, đạo tâm kiến cố, mãi tinh tấn tu hành theo lời Phật dạy.
Nam mô Thường Tinh Tấn Bồ tát Ma ha tát.
17. Hồi hướng
MC nói tiếp.
Phần cuối là hồi hướng, cung thỉnh chư tôn đức chứng minh hồi quy phương trượng.
Chúng con xin cung thỉnh chư tôn đức chứng minh, cùng quý vị quan khách và toàn thể đồng bào Phật tử các giới đồng khởi thân hồi hướng.
Xin cung thỉnh Hòa thượng chứng minh khởi niệm.
Cử chuông trống Bát nhã, cung nghinh chư tôn đức hồi quy khách đường để nghỉ ngơi và dùng nước.
Trích Kỹ năng Dẫn chương trình trong Phật Giáo (Thích Quảng Tịnh)
