Từ bao đời nay, Huế được xem là vùng đất của Phật, nơi lưu giữ linh khí và tâm hồn của đạo Thiền giữa lòng dân tộc. Trong không gian tĩnh lặng ấy, chùa Châu Lâm hiện lên như một đóa sen thanh khiết tỏa hương giữa đồi Dương Xuân, là nơi gìn giữ truyền thống Phật giáo xứ Huế suốt hơn tám thập kỷ qua. Không chỉ là chốn tu học, chùa còn là điểm đến văn hóa – tâm linh độc đáo, nơi du khách tìm thấy sự bình yên và nét cổ kính rất riêng của vùng đất kinh kỳ.
1. Vị trí và không gian thanh tịnh
Chùa Châu Lâm tọa lạc trên đường Lê Ngô Cát, phường Thủy Xuân, TP. Huế, cách trung tâm thành phố chỉ khoảng 3km về phía tây nam. Ngôi chùa nằm giữa đồi Dương Xuân, bao quanh là rừng thông, hoa lan và những lối nhỏ quanh co.
Không gian nơi đây mang đậm vẻ đẹp trầm mặc, an nhiên – đúng với tinh thần “chốn thiền môn giữa lòng nhân gian”. Tiếng chuông chùa Châu Lâm ngân xa trong gió, khiến lòng người như được rửa sạch mọi ưu phiền.
2. Lịch sử hình thành và phát triển
Chùa Châu Lâm Huế được khai sơn vào đầu thập niên 1940 bởi Hòa thượng Nguyễn Hữu Ký (pháp danh Tâm Ấn, tự Vĩnh Thừa, hiệu Viên Quang), quê làng Lang Xá Bàu – Hương Thủy, thuộc dòng thiền Lâm Tế Liễu Quán đời 43.
Ngài từng trụ trì nhiều ngôi danh lam như Từ Đàm, Báo Quốc, Thánh Duyên Quốc Tự, Diệu Đế, Tường Vân, đồng thời đảm trách nhiều Phật sự quan trọng của Sơn môn Thuận Hóa. Trong hành trình hoằng pháp, Hòa thượng lập thảo am Pháp Uyển Châu Lâm giữa vùng đồi Dương Xuân hoang vu, với tâm nguyện mở đạo tràng tu học.
Đến năm 1940, chùa được vua Bảo Đại ban sắc tứ “Châu Lâm Tự”, trở thành một trong những ngôi cổ tự được triều đình công nhận tại Huế. Trong chiến tranh Mậu Thân 1968, chùa bị tàn phá nặng nề, sau đó được trùng tu bằng kết cấu bê tông cốt thép, nghệ nhân Đoàn Văn Để thực hiện phần hoa văn – điêu khắc.
Năm 1996, chùa xây dựng Tam quan mới theo lối cổ lầu hai tầng, lấy cảm hứng từ cổng Hiển Nhơn – Nhơn Đức trong Đại Nội Huế, do Thích Phước Thành chỉ đạo thiết kế thư pháp. Đến năm 2008 (Mậu Tý), chùa được đại trùng tu toàn bộ bằng gỗ kiềng kiềng quý gần 300m³, do nghệ nhân Nguyễn Văn Cư (Hương Hồ) thực hiện, theo kiến trúc nhà rường cổ truyền Huế.
Trải qua hơn 80 năm hình thành, chùa Châu Lâm vẫn giữ nét cổ kính, trang nghiêm của Phật giáo xứ Huế, là điểm đến tâm linh – văn hóa đặc sắc cho du khách và Phật tử gần xa.
3. Kiến trúc và giá trị nghệ thuật
Chùa Châu Lâm mang đậm nét kiến trúc cổ truyền xứ Huế, được dựng bằng gỗ kiềng kiềng quý hiếm, gồm chánh điện, nhà đông – nhà tây, lầu chuông, gác trống và sân hậu tổ.
Ngôi chánh điện rộng 20m x 18m, có 64 cột gỗ căm xe và giáng hương, chạm trổ công phu, mái ngói rêu phong tạo vẻ cổ kính trầm mặc. Bên trong tôn trí Tam Thế Phật cùng tượng Đức Bổn Sư Thích Ca bằng đồng – biểu tượng cho ánh sáng giác ngộ và trí tuệ.
Cổng Tam quan được xây dựng năm 1996 theo lối cổ lầu hai tầng, mái ngói lưu ly vàng rực rỡ. Nhiều người ví nơi đây như phiên bản thu nhỏ của cổng Hiển Nhơn trong Đại Nội Huế, thể hiện sự giao hòa tuyệt đẹp giữa nghệ thuật cung đình và kiến trúc Phật giáo.
4. Không gian thiền vị và giá trị tâm linh
Phía sau chùa là thư viện, tịnh thất và tăng xá, ẩn mình giữa đồi cây xanh mát. Mỗi khi lan rừng nở hoa, không gian tràn ngập hương thơm, tiếng chuông và tiếng tụng kinh vang vọng giữa núi đồi, tạo nên cảm giác tĩnh tại, an lành hiếm có.
Chùa không chỉ là nơi sinh hoạt tâm linh của Tăng Ni, Phật tử mà còn là điểm dừng chân bình yên cho du khách sau những ngày bận rộn.
5. Hướng dẫn di chuyển đến Chùa Châu Lâm Huế
Từ trung tâm thành phố Huế, du khách có thể di chuyển bằng xe máy, taxi hoặc xe đạp theo lộ trình sau:
-
Xuất phát từ cầu Trường Tiền → đi theo đường Lê Lợi → rẽ vào đường Điện Biên Phủ → tiếp tục khoảng 2km sẽ đến đường Lê Ngô Cát.
-
Đi thêm chừng 1km nữa, nhìn bên phải sẽ thấy biển chỉ dẫn “Chùa Châu Lâm”, rẽ vào con đường nhỏ là đến cổng Tam quan chùa.
Đường đi khá thuận tiện, xe 4 chỗ có thể vào tận cổng. Nếu đi bằng xe máy hoặc xe đạp, bạn sẽ dễ dàng dừng lại ngắm cảnh đồi thông và chụp ảnh check-in dọc đường – một trong những tuyến đường đẹp nhất khu vực Thủy Xuân.
💡 Gợi ý: Nên ghé chùa vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để cảm nhận không khí thanh tịnh, nắng nhẹ xuyên qua tán thông, và lắng nghe tiếng chuông ngân vang giữa không gian yên bình.
6. Điểm đến không thể bỏ qua khi đến Huế
Nếu chùa Thiên Mụ là biểu tượng của Phật giáo xứ Huế, thì chùa Châu Lâm lại mang nét ẩn cư tĩnh lặng, đậm chất thiền vị, thích hợp cho những ai muốn tìm về chốn an yên, trầm lắng giữa lòng cố đô.
Đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính, mà còn được lắng lòng, thắp nén hương cầu an và cảm nhận tinh thần Phật giáo Huế – từ bi, trí tuệ, vô ngã.
Tin: Hoàng Long Vũ – Ảnh: Đức Thành
