Thời Phật, trưởng giả Cấp Cô Độc cúng dường Phật cả một khu vườn lát vàng ròng để xây tịnh xá Kỳ Viên, nhưng Phật không nhận cúng dường tịnh xá cho Phật mà Phật chỉ nhận cúng dường cho tăng thân. Vì thế tài sản trở nên ít có ý nghĩa, bởi hàng ngày chư tăng cũng chỉ khất thực đủ để nuôi thân với một bữa trưa duy nhất.

Hành động cúng dường thể hiện rõ lòng tôn kính, nên vật phẩm cúng dường hoàn toàn thanh tịnh.

Phải có người xứng đáng nhận sự hiến dâng và phải có người làm trong sạch sự hiến dâng ấy thì mới là thanh tịnh cúng dàng. Thanh tịnh cúng dàng thì không vì nhân ngã danh lợi mà cúng.

Trong Anguttara kinh Nikaya, Đức Phật nói với ông Anathapindika về cúng dường như sau:
“Gia chủ đãi cơm cho trăm người thường không bằng đãi cơm cho một người tốt. Đãi cơm trăm người tốt không bằng đãi cơm cho một vị Tu đà hoàn. Đãi cơm cho trăm vị Tu đà hoàn không bằng đãi cơm cho một vị Tư đà hàm. Đãi cơm cho trăm vị Tư đà hàm không bằng đãi cơm cho một vị A na hàm. Đãi cơm cho trăm vị A na hàm không bằng đãi cơm cho một vị A la hán. Hiến cơm cho trăm vị A la hán không bằng hiến cơm cho một vị Bích Chi Phật. Hiến cơm cho trăm vị Bích chi Phật không bằng hiến cơm cho một vị Phật”.

Đến đây cứ nghĩ Phật đề cao quả vị Phật, nhưng không phải vậy. Xin lắng nghe Đức Phật dạy tiếp:

“Hiến cơm cho một vị Phật không bằng hiến cơm cho tăng đoàn đang tu với Phật. Hiến cơm cho tăng đoàn đang tu với Phật không bằng xây tu viện hiến cúng cho tăng đoàn ở khắp bốn phương trong hiện tại và tương lai. Hiến cúng tăng đoàn bốn phương trong hiện tại và tương lai không bằng đem lòng chí thành mà quy y Tam bảo”.

Tạm dừng ở đây, hỡi các vị đệ tử xuất gia, người ta đã chí thành quy y Tam bảo, công đức ấy còn lớn hơn xây chùa to, lớn hơn cúng dàng Phật, qúy vị còn đòi hỏi gì thêm ở họ nữa?

Xin cùng lắng nghe Phật dạy tiếp:

“Đem lòng chí thành quy y Tam bảo không bằng đem lòng chí thành giữ trọn 5 giới (không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không uống rượu).

Trời đất ơi, cuối cùng sự dâng cúng trở về với công hạnh tu tập của chính bản thân người cúng. Có đại gia nào xây chùa to Phật lớn ý thức mình là một người Phật tử quy y Tam bảo và giữ gìn năm giới?

Chưa hết bất ngờ đâu ạ! Phật dạy tiếp:

“Đem lòng chí thành giữ trọn 5 giới không bằng mở rộng dù chỉ một thoáng từ tâm. Đem lòng mở rộng dù chỉ một thoáng từ tâm không bằng đem lòng mà quán dù chỉ trong thời gian của một cái búng tay về ý nghĩa của vô thường”.

Ôi, hoá ra đền đài lăng tẩm, thân mạng này cũng chỉ là phù du. Phật có muốn nhận gì cho mình đâu ngoài bữa ăn vừa đủ để nuôi thân.

Nhưng nếu người hiến cúng nào cũng biết giữ gìn 5 giới, cũng khởi từ tâm, cũng giác ngộ vô thường, thì tịnh độ ở ngay nhân gian này vậy.

Đây cũng là điều thiền sư Nhất Hạnh từng mong mỏi.

Theo như lời Phật dạy thì hãy tuỳ điều kiện cúng dường ngang được ở cấp nào thì cúng dường, nhưng cuối cùng vẫn không bằng tự mình tu tập và quán chiếu vô thường.

Ai cũng cho và nhận bằng lời dạy trên thì làm gì còn những kiểu thầy chỉ chăm chăm nhìn vào túi tiền của người Phật tử, làm gì có người Phật tử nào cúng dường xong do không được tâng bốc chiều chuộng, nên bực bội rồi hô hoán lên mình bị lừa tiền.

Đó là ô nhiễm nhận và bất tịnh thí. Đó cũng là hệ quả tất yếu dẫn đến tranh đấu, kiện cáo khổ đau.

Vì sao mỗi khi quỳ trước Phật chúng ta dâng cúng 5 thứ hương thơm: giới hương, định hương, tuệ hương, giải thoát hương, giải thoát tri kiến hương. Vì Phật nào cần cái thứ khói hương lửa cháy đùng đùng tẩm đầy hoá chất.

Phật chỉ cần chúng ta chăm chỉ tu tập thôi, có lỗi thì sửa lỗi không tái phạm, không lỗi thì đừng phạm lỗi, như thế không có thứ hiến dâng nào ý nghĩa và thanh tịnh hơn điều đó cả.

Xin nói thêm về 3 cách bố thí:

Trong đạo Phật, có 3 phương cách bố thí: tài thí, pháp thí, vô uý thí.

Tài thí là bố thí tiền của, vật chất, nhằm loại trừ tâm ích kỷ, bỏn xẻn. Pháp thí là bố thí những lời dạy đạo lý, trí tuệ… Vô uý thí là thí với tâm không sợ hãi, khiếp nhược trước sinh tử, phiền não.

Pháp thí thứ nhất (tài thí), không kể tại gia, xuất gia đều có thể thực hành. Nhưng với 2 pháp thí sau, người đầy đủ giới đức, trí tuệ mới có thể làm được.

Khi người Phật tử quy y Tam bảo (Phật – Pháp – Tăng), họ cúng dường Tam bảo theo phương cách nào tuỳ vào niềm tin và sự thành kính của họ với bậc thầy của mình. Việc cúng dàng được thực hành một cách tự nhiên, hoan hỷ.

Chữ “cúng dàng” ở đây là cách nói trang trọng chứ thực chất cũng là “thí” (cho đi). Nhưng vì niềm tin với đạo mà cho đi thức ăn, vật thực, tiền bạc, gọi là “tín thí”.

Thời Đức Phật, người Phật tử không thí cho tăng chúng tiền bạc, vì chư tăng khất thực (chỉ xin thức ăn đủ dùng cho bữa ngọ mỗi ngày). Với 1.250 đệ tử, việc cúng dường diễn ra cũng tuỳ mức trọng thị tại mỗi vùng, mỗi xứ sở mà tăng đoàn đến giáo hoá.

Nhưng vì sao lại có sự “cúng dường” cho các vị thầy tu? (Không rõ các tôn giáo khác dùng từ như thế nào?). Nhưng trong Phật giáo khi đứng vào hàng tỳ kheo, tu tập có giới hạnh, cũng là lúc dự vào hàng ứng cúng. “Ứng cúng” chính là xứng đáng nhận sự cúng dàng, cho tặng của đàn na tín thí.

Trong 10 danh hiệu tôn xưng Phật, có một danh hiệu gọi là “Ứng Cúng”.

Nhưng cần hiểu Đức Phật vốn là Thái tử, người sẽ nối ngôi vua trong tương lai, ngài có cần xuất gia chỉ để đi xin từng bữa ăn hàng ngày hay không? Ngài có thiếu của cải để xây cung vàng điện bạc không mà phải trú ngụ ở gốc cây, hang đá? Không thiếu, nếu ngài yêu cầu phụ vương, nhưng ngài đã chọn làm người khất sĩ.

Phật và tăng chung nhận sự cúng dường nhưng đem lại niềm hoan hỷ cho người cúng dường. Đương nhiên, người ngoại đạo có niềm tin của người ngoại đạo, tín thế nào, thí thế nào chắc chắn không giống nhau.

Y phục xứng kỳ đức, nếu không đủ niềm tin giữ gìn giới luật tỳ kheo, dự vào hàng ứng cúng, xứng đáng nhận, thì không thể đem đến sự an vui cho người Phật tử. Khinh khi người tu hành mà cho cũng không khác nào phỉ báng.

Người Phật tử (nam, nữ) phát nguyện thọ Tam quy, ngũ giới, họ đã có tâm hướng thiện, phát nguyện hoàn thiện. Họ cúng dường hàng xuất gia với tâm thành kính là thanh tịnh thí. Hàng xuất gia nếu không đủ tự tin vào giới luật mình giữ gìn, không thấy mình là người xứng đáng nhận vật thực cúng dường thì không phải thanh tịnh nhận. Người cho thanh tịnh mà người nhận không thanh tịnh, hoặc người cho không thanh tịnh mà người nhận thanh tịnh thì cũng không hoàn thành pháp cúng dường, không có lợi ích gì.

Nhìn vào pháp cúng dường như vậy mới không làm sai lệch những giá trị căn bản của Phật giáo. Việc lạm dụng của cải vật chất của đàn na tín thí quả báo không hề nhẹ. Đến độ hạt cơm cúng dường của đàn na tín thí cũng được ví nặng như núi Thái, nếu người tu hành lạm dụng thì kiếp sau phải mang vây đội sừng mà trả quả.

Trong Tăng Chi Bộ, Đức Phật dạy: “Này các Tỳ kheo, có tám sự bố thí của bậc chân nhân. Thế nào là tám? Cho vật trong sạch; cho vật thù diệu; cho đúng thời; cho vật thích ứng; cho với sự cẩn thận; cho luôn luôn; khi cho tâm tịnh tín; sau khi cho tâm luôn hoan hỷ”.

Cũng trong kinh này, Đức Phật dạy: “Có năm lợi ích của bố thí: được nhiều người ưa thích mến mộ; được thiên nhân và các bậc chân nhân thân cận; tiếng đồn tốt đẹp được truyền đi; không có sai lệch pháp của người gia chủ; khi thân hoại mạng chung được sinh lên cõi lành thiên giới”.

Như vậy việc bố thí bao hàm cả ý nghĩa tự lợi và lợi tha, tức vừa tốt cho mình vừa lợi cho người. Việc làm nào mà tổn người lợi mình hay lợi người tổn mình đều không được khuyến khích.

Trong Kinh Địa Tạng, Đức Phật dạy rất rõ:

“Nếu gặp kẻ hết sức nghèo túng, nhẫn đến kẻ tật nguyền câm ngọng, kẻ điếc ngây đui mù, gặp những hạng người thân thể không được vẹn toàn như thế, các vị quốc vương, đại thần đó muốn bố thí, nếu có thể đủ tâm từ bi lớn, lại có lòng vui vẻ tự hạ mình, tự tay mình đem của ra bố thí cho tất cả những kẻ đó, hoặc bảo người khác đem cho, lại dùng lời ôn hòa dịu dàng an ủi, thì các vị quốc vương, đại thần đó đặng phước lợi bằng phước lợi công đức cúng dường cho một trăm hằng hà sa chư Phật vậy”.

Thích Thanh Thắng

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết cùng chuyên mục:

Họ Thích những vấn đề lịch sử
Điểm nhìn

Việc sử dụng chữ Thích làm tộc danh cho người xuất gia, lâu nay nhiều người cho rằng do Thích Đạo An (312-385, Tây Tấn Trung Quốc) thiết định ra, và như vậy danh xưng đó là một sản phẩm của Phật giáo Trung Quốc, còn Việt Nam ta thì “bắt chước” theo. Phải chăng đây...

Trong thời đại chiến tranh, cộng đồng Phật giáo sẽ làm gì?
Điểm nhìn

Đã đến lúc vượt qua những hạn chế của chính trị và không nhận ra sự ràng buộc và nỗi buồn lớn lao. Này hỡi những phật tử, các bạn không nghe thấy tiếng la hét và tiếng kêu la của hàng xóm chúng ta xuyên thấu bầu trời sao? Báo cáo của Viện Nghiên...

Sự kiện lịch sử của Phật giáo Việt Nam
Điểm nhìn, Sự kiện

Sau khi đất nước được độc lập và hòa bình, thống nhất Phật giáo là nguyện vọng của tất cả Tăng Ni, Phật tử trong cũng như ngoài nước. Lần đầu tiên trong lịch sử Phật giáo Việt Nam, các tổ chức, giáo hội, hệ phái có mặt ở nước ta đã cùng một ý...

Giữa Tâm Bão Xã Hội: Phật Giáo và Con Đường Tỉnh Thức
Điểm nhìn

Trong thế giới hiện đại, khi sự ồn ào của mạng xã hội và sự chuyển động không ngừng của truyền thông làm khuấy đảo tâm trí con người, Phật giáo dường như đang bị đẩy vào một vở kịch xã hội đầy rẫy những diễn đàn tranh luận vô nghĩa. Người ta nhìn nhận...

Chạnh lòng Phật viện Đồng Dương: Chỉ còn tháp Sáng chực chờ ngã đổ
Điểm nhìn, Tin tức

Phật viện Đồng Dương, di tích quốc gia đặc biệt ở Quảng Nam, một trong những tu viện Phật giáo của vương quốc Champa, đến nay xuống cấp trầm trọng, gần như là phế tích khiến người dân không khỏi xót xa, chạnh lòng. Trải qua nhiều thế kỷ, khu di tích Phật viện Đồng Dương đã...

Tỉnh thức giữa bão tố truyền thông
Điểm nhìn

Truyền thông về Phật giáo, hiện tượng lan truyền các video cắt xén, bóp méo các bài giảng của tăng, ni đã trở thành một vấn đề đáng báo động, dẫn đến sự hiểu lầm và xuyên tạc giáo lý. Trong kỷ nguyên số hóa hiện nay, truyền thông mạng xã hội đã trở thành một phần...

Siêu bão Milton và góc nhìn đạo Phật
Điểm nhìn

Qua hai cơn bão mạnh nhất gần đây, cơn bão Yagi và siêu bão Milton đang hoạt động tại Mỹ đã cho chúng ta nhìn thấy những giá trị quý báu cần được nâng niu gìn giữ của thiên nhiên và môi trường đối với đời sống con người Siêu bão Milton Sáng ngày 06/10/2024,...

Khẩn cấp ứng cứu Phật viện Đồng Dương
Điểm nhìn

Di tích quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương ở tỉnh Quảng Nam chỉ còn sót lại chút “hình hài” là cổng tháp Sáng sau hơn nghìn năm tồn tại. Nhưng tháp này cũng đã xuống cấp nghiêm trọng, đang phải vất vả chống đỡ. “Mất tháp Sáng sẽ mất luôn Phật viện Đồng...

Góc nhìn đạo Phật về mâu thuẫn tôn giáo và chiến tranh ở Trung Đông
Điểm nhìn

Khi cuộc chiến có nguy cơ xung đột leo thang nguy hiểm tại Gaza, thành một cuộc xung đột khu vực, trí tuệ Phật giáo đã soi sáng điều gì về chu kỳ bạo lực? Sau khi Israel đã tiến hành một cuộc không kích vào khu phức hợp Đại sứ quán Iran tại Damascus,...

Góc nhìn Phật giáo về tranh luận bầu cử ở Mỹ và chính ngữ đạo Phật
Điểm nhìn

Cựu Tổng thống Donald Trump gọi Tổng thống đương nhiệm Joe Biden là “kẻ vô năng” và chỉ trích khả năng nhận thức của ông, trong khi Tổng thống đương nhiệm Joe Biden đáp trả bằng cách gọi cựu Tổng thống Donald Trump là “kẻ mị dân nguy hiểm” và nhiều lần gọi ông là...

Cẩn trọng khi “sùng bái” hạnh đầu đà
Điểm nhìn

Đầu đà (Sanskrit: Dhūtaguna, Pāli: Dhutanga) là nhóm phương pháp khổ hạnh mang tính chất tự nguyện trong Phật giáo, nhằm dứt trừ sự dính mắc, tham dục, phiền não. Đầu đà là một trong những phương pháp tu tập của Phật giáo. Thời đức Phật tại thế, hạnh đầu đà được một bộ phận...

Phật tử & những bình luận trên mạng
Điểm nhìn

Không thể phủ nhận, hiện nay mạng xã hội đã và đang tác động tới mọi mặt đời sống. Trên đó, thông tin tích cực khá nhiều nhưng những phản ứng tiêu cực cũng không ít. Tăng Ni, Phật tử cũng hòa vào dòng chảy đó, có nhiều hoạt động, phản biện tích cực, giới...

Năm Thìn và những trận bão lụt khủng khiếp
Điểm nhìn

Rồng (con vật từ trí tưởng tượng của phương Đông) có liên quan mật thiết đến thiên tượng và thời tiết. Vì vậy, trong những năm Thìn thường có bão tố và lũ lụt kèm theo. Do đó trong dân gian có câu “Ông tha mà bà chẳng tha” là vậy. Những trận bão năm...

Báo Lao Động phản ánh chùa Phật Quang nhưng lấy hình Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM để minh họa
Điểm nhìn

Vừa qua, Báo Lao Động đã xuất bản một video Những cơ quan nào bị “xướng tên” khi để chùa của sư Thích Chân Quang xây dựng trái phép, lấn rừng?, đã lấy hình ảnh cơ sở I Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM để minh họa cho phản ánh được cho là các vi phạm...

Nghĩ Về Thịnh Pháp Và Mạt Pháp
Điểm nhìn

Có phải bây giờ đã tới thời mạt pháp? Hay là sắp tới thời mạt pháp? Bài này được viết để trình bày một số suy nghĩ liên hệ. Bài này được viết trong tinh thần biết ơn Phật, biết ơn Pháp, biết ơn Tăng. Tuy nêu lên vấn đề, có phải chúng ta đang ở thời mạt pháp, nhưng người viết không có bất kỳ thẩm quyền nào về...

Tín tâm và chính ngữ trong thời đại nhiễu loạn thông tin
Điểm nhìn

Một buổi sáng thức dậy, bạn mở điện thoại lên, sẽ có nhiều những thông tin hiện ra trên một màn hình phẳng, đập vào mắt chúng ta sẽ là những dòng tin tức nóng hổi ở nhiều lĩnh vực, thể loại khác nhau, thông tin như một sa bàn, chằng chịt, đa dạng và...

Ads Blocker Image Powered by Code Help Pro

Đã phát hiện trình chặn quảng cáo!!!

Chúng tôi đã phát hiện thấy bạn đang sử dụng tiện ích mở rộng để chặn quảng cáo. Vui lòng hỗ trợ chúng tôi bằng cách vô hiệu hóa các trình chặn quảng cáo này.