Sớ Cúng Đại Tường I (Chung Tang Chi Tất)

4. Chú thích

1. Chung tang (終喪): đã tròn 2 năm chịu tang cha mẹ qua đời. Như trong Tư Trị Thông Giám (資治通鑑) có ghi vào niên hiệu Khai Nguyên (開元) thứ 22 (734) đời vua Huyền Tông nhà Đường sự việc: “Trương Cửu Linh tự Thiều Châu nhập kiến, cầu chung tang, bất hứa(張九齡自韶州入見、求终喪、不許,Trương Cửu Linh từ Thiều Châu vào yết kiến, xin được hết tang, nhưng nhà vua không chấp thuận)”; cũng như trong Tục Tư Trị Thông Giám (續資治通鑑) ghi vào niên hiệu Khánh Lịch (慶曆) thứ 5 (1045, Ất Dậu) đời vua Nhân Tông nhà Tống có sự việc: “Huống [Điền Huống] bất đắc dĩ, khất quy táng Dương Địch, thác biên sự cầu kiến, khấp thỉnh chung tang, để trắc nhiên hứa chi; soái thần đắc chung tang tự Huống thỉ (況[田況]不得已、乞歸葬陽翟、託邊事求見、泣請終喪、 帝恻然許之、帥臣得終喪自況始, Điền Huống bất đắc dĩ phải xin về chôn cất Dương Địch, phó thác việc biên cương để vào cầu kiến, khóc lóc cầu xin được hết tang; nhà vua mủi lòng bèn cho phép; từ đó các quan thần được hết tang do bắt đầu từ Huống).” Như vậy, tục lệ hết tang cha mẹ được chính thức bắt đầu bên Trung Quốc từ năm 1045 trở đi.
2. Đại Tường (大祥): lễ cúng đúng 2 năm từ khi cha mẹ qua đời. Lễ Đại Tường trúng vào tuần thứ 10, điện thứ 10 do vua Chuyển Luân Minh Vương (轉輪冥王) thống quản.
3. Thiên Cung (s: deva-pura, 天宮): âm dịch là Nê Phược Bổ La (泥缚補羅), là cung điện của trời cư trú, hay chỉ cung điện của Trời Đế Thích (帝釋天). Từ đó, nó có nghĩa là trời, trời xanh. Như trong Đại Phương Quảng Viên Giác Tu Đa La Liễu Nghĩa Kinh(大方廣圓覺修多羅了義經, Taisho No. 842) có đoạn rằng: “Chúng sanh quốc độ, đồng nhất pháp tánh, Địa Ngục Thiên Cung, giai vi Tịnh Độ, hữu tánh vô tánh, tề thành Phật đạo (眾生國土、同一法性、地獄天宮、皆 為淨土、有性無性、齊成佛道,chúng sanh quốc độ, cùng một pháp tánh, Địa Ngục Thiên Cung, đều là Tịnh Độ, có tánh không tánh, đều thành Phật đạo).” Hay trong Phật Thuyết Thiện Sanh Tử Kinh(佛說善生子經,Taisho No. 17) cũng có câu: “Dữ thân chúng tòa an, như Thích xử Thiên Cung (與親眾座安、如釋處天 宮, cùng chúng thân ngồi yên, như trời ngự Thiên Cung).”
4. Chuyển Luân Minh Vương (轉輪冥王): hay Chuyển Luân Vương (轉輪王, Zhuàn-lún), Chuyển Luân Vương Tiết (轉輪王薛), là vị vua cai quản ngôi điện thứ 10, trông coi các hồn quỷ được áp giải đến từ các điện khác, phân biệt, quyết định tội phước nặng nhẹ của tội nhân, phân phát đi khắp các bộ châu, tìm đất và loại để cho vong hồn đầu thai. Ông còn có nhiệm vụ xem xét việc thiện ác của tội nhân để thông trỉ cho cấp trên, thẩm định thọ mạng ngắn dài cũng như tội phước thay đổi của tội nhân. Quá trình khảo tra rất nghiêm mật, cuối cùng mới cho tội nhân cầu vàng, cầu ngọc, cầu đá, cầu gỗ hay Cầu Nại Hà (奈河橋, Nại Hà Kiều) và chuyển lên cho đầu thai vào 6 đường. Nếu như ở trên đời làm các việc thiện, khi sanh ra sẽ được trời người kính ngưỡng; sau khi chết đi cũng được quỷ thần cung kính; lúc ấy tự thân Chuyển Luân Vương cũng thân hành dẫn các sứ thần đến nghinh đón. Cho nên dân gian có câu rằng: “Tích thiện chi gia hữu dư khánh, tích bất thiện chỉ gia hữu dư ương (積善之家有餘慶、積不善之家有餘殃, Nhà tích lũy việc thiện thì có nhiều điều tốt đẹp, nhà không tích lũy việc thiện thì có nhiều tai ương).”